Çocuklarda Diş Sağlığının Önemi
Çocuklarda diş sağlığı zaman zaman göz ardı edilen, oysa en az yetişkin diş sağlığı kadar önemli bir konudur. Süt dişlerinin geçici olması bu yanlış algının temel sebebidir. Süt dişlerinin bakımı ve gerekli hallerde tedavisi, çocuğun sağlığı açısından kesinlikle ihmal edilmemelidir.
Pedodonti (çocuk diş hekimliği) gerek yaptığı uygulama ve tedavilerin kapsamı, gerekse çocuğun yetişkinliğinde ortaya çıkabilecek ağız/diş sorunlarına erkenden çözüm bulabilmesiyle önemli bir branştır.
0-13 yaş arası çocukların diş sağlığıyla ilgilenen Pedodonti, çocuklarda sıklıkla görülebilen süt dişi çürüklerinin tedavisi, parmak/dudak emme gibi olumsuz sonuç doğuran davranışların sona erdirilmesi, çene bozuklukları gibi uygulamaların yanı sıra, çocukların dişlerinin korunması ve ergenlik dönemine sağlıklı biçimde geçmesinde önemli rol oynar.
Süt dişlerinin bakımı
Süt dişlerinin bakım ve tedavisinin önemi ne yazık ki yeterince bilinmiyor. Bebekler 6-12 aylık dönemde sürmeye başlayan süt dişleri, yaklaşık 3 yaşında tamamlanır. Arada geçen 2-2,5 yıllık bu sürede süt dişlerinin sağlıklı kalması, çürük oluşumunun önlenmesine dikkat edilmelidir.
Süt dişleri tamamlandıktan sonra, 6-7 yaşından itibaren daimi dişlerle değişmeye başlar ve bu değişim 12 yaşına kadar devam eder. Yani 2,5 ile 12 yaş arasında çocuğun süt dişlerine ihtiyacı vardır. Süt dişleri çocuğun düzgün beslenmesini sağlar. Konuşma becerisinin sağlıklı gelişimi de süt dişlerinin varlığına bağlıdır. Süt dişleri kapladıkları alanı kendilerinin yerine gelecek olan kalıcı diş için korumakta ve kalıcı diş sürerken ona rehberlik yapmaktadırlar. Bu nedenlerle süt dişlerinin sağlığını korumak büyük önem taşır. Süt dişleri daimi dişlere göre daha kolay çürüyebildiği için, bu konudaki hassasiyet daha yüksek olmalıdır.
Bu amaçla dikkat edilmesi gereken noktaları ve yapılması gereken uygulamaları şöyle özetleyebiliriz:
Çocuklarda ağız ve diş sağlığı nasıl korunur?
- Bebeğin süt dişlerinde ve diş etlerinde biriken bakteriler, özellikle yemeklerden sonra çok uzun süre geçmeden, temiz gazlı bez veya yumuşak parmak fırçayla temizlenmelidir.
- Bebeğin özellikle gece son besininin şekerli gıdalar olmamasına dikkat edilmelidir.
- Bebeklerde biberon çürüğü denilen çürüklerden korunmak için gece biberonla beslenme alışkanlığı olmamalı, biberonla beslenen bebeklerde beslenme sonrası dişler temizlenmeli ve su içirilerek çürüme riski azaltılmalıdır.
- Toplumda oldukça yaygın olan, emziği bala, pekmeze batırmak gibi uygulamalar yapılmamalıdır.
- Diş çürüklerinin genellikle başladığı nokta olan “fissür” yani dişin çiğneyici yüzeyinde bulunan çatlaklar, fissür örtücülerle kapatılarak henüz çürük oluşumu başlamadan önlem alınmalıdır. Bu uygulama bir kez yapılmakta olup, 6 ayda bir pedodontist tarafından kontrolü yapılmalıdır.
- Hem süt hem de daimi dişlere yapılan topikal flor uygulaması ile dişlerin güçlenmesi ve çürümeye karşı daha dayanıklı olmaları sağlanmalıdır.
- Çocuklar süt dişleri tamamlandıktan sonra, düzenli diş hekimi kontrolüne götürülmelidir.
- Aynı dönemde düzenli dış fırçalama alışkanlığı kazandırılmalıdır. Unutmayın, bu alışkanlık bir ömür boyu sağlıklı dişlere sahip olmak için çocuğunuzun sahip olacağı en önemli avantajdır.
- Çocukların diş çürükleri çoğu zaman geç fark edilir. Hafif sızlama, ağrı gibi belirtileri yetişkinler gibi kolayca algılayamazlar. Bu nedenle, hem anne-babanın takibi hem de düzenli hekim kontrolü önemlidir.