Kanal Tedavisi Nedir?
Çürük dişlerin tedavi edilmediği veya çok ilerlediği durumlarda endodontik tedavi veya kanal tedavisi yapılır. Dişin canlı dokusu olarak tanımladığımız pulpanın çeşitli nedenlerle kanal içerisinden temizlenip, kanal boşluğunun şekillendirilerek doku dostu materyallerle doldurulmasıdır. Bu işlem sırasında ağrı hissedilmez.
Hangi Durumlarda Kanal Tedavisi Yapılır?
Dişin canlı olmadığı durumda yapılır. Kanal tedavisi nedenlerinin başında çürük gelir. Dişteki çürük büyüdüğünde dişin pulpası dediğimiz damar ve sinir paketine ulaşır. Başlangıçta sıcak ve soğuk hassasiyeti olur. İlerledikçe hafif hafif ağrı ve maalesef bir gün şiddetli ağrıya neden olur. Diş ağrısı doğum ve böbrek taşı ağrısını aratmaz. Çok şiddetli olabilir. bu noktada dişin sinirinin alınarak kanal tedavisi acilen yapılması gerekir. Eğer bu durum çok yavaş ilerlerse semptomlar yavaş gelişir ve dişin siniri kendiliğinden ölür. çekilen röntgenlerde tesadüfen diş kökünde iltihaba rastlanılır. Tedavi edilmezse bu kronik iltihap odağı vücut direncinin düştüğü bir anda akut hale geçerek dişte şiddetli ağrı veya apse oluşumu gözlenir. Bu tabloyu düzeltmek için antibiyotik baskısı altında kanal tedavisi yapılır.
Dişin canlı olduğu durumlarda
Derin çürük dokusu sebebi ile pulpanın enfekte olmasından dolayı, kanal tedavisi yapılır. İleri derecede soğuk sıcak hassasiyeti kendiliğinden başlayan ve uzun süren ağrı, gece uykusundan uyandıran ağrı belirtiler arasındadır.
Fakat çok şiddetli olmayan ve uzun sürmeyen ağrı durumunda derin çürük temizlenerek “kuafaj” adı verilen, dişin pulpa dokusunu koruyarak yapılan dolgu işlemi uygulanır. Hatta bazı durumlarda dişin pulpa dokusu temizlenirken açılsa bile uygulanan kuafaj medikamentleri ile dişe kanal tedavisinden önce bir şans verilebilir. Bu işlemden sonra bir süre beklenir ve dişteki ağrı geçerse kuafaj işlemi başarılı kabul edilir. Fakat ağrı azalmazsa kanal tedavisinin uygulanması gerekir.
Dişin çevre doku (periodontal) kaybından dolayı da canlı dişlerde kanal tedavisi uygulanması gerekebilir. Dişin kök yüzeyi sement dediğimiz mine kadar güçlü olmayan bir doku ile kaplıdır ve periodontal doku kaybından dolayı oluşan hassasiyetlerde kanal tedavisi gerekebilir.
Ağız içinde, karşı çeneye doğru uzayan, canlı sağlıklı dişlerde de bazı durumlarda protetik planlamadan kaynaklı kanal tedavisi yapılması gerekebilmektedir.
Travma da kanal tedavisi gerektiren diğer sebeplerden biridir. Dişin üzerine gelen darbe kök ucunda harabiyete sebep olur ve dişin pulpasına zarar verebilir veya dişin ağız içinde görülen kron dediğimiz kısımda kırıklara sebep olabilir bu durumda eğer dişin canlı dokusu açıkta değilse canlılık testi yapılır. Belirli aralıklarla kontrol edilir ve test sonuçlarına göre kanal tedavisinin gerekip gerekmediğine karar verilir.
Dişin canlı olmadığı durumlarda
Diş herhangi bir sebepten dolayı canlılığını yitirmesiyle nekroz olur. Kök ucunda iltihap oluşmaya başlar ve yüzde şişlik oluşabilir. Nekroz dişlerde enfeksiyonun miktarına göre tedavi tek seansta bitirilebilir veya pansuman yapılarak seans sayısı arttırılabilir. Eski kanal tedavisinin yetersizliği durumunda da kanaldaki eski dolgu sökülerek yerine yeni tedavi uygulanır.
Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır?
Gelişen teknoloji ile birlikte kanal tedavisi ağrılı ve korku duyulan bir tedavi olmaktan çıkmıştır. Kanal tedavisi diş hekimleri tarafından yapılabilir. Ama bazı tedavisi zor dişlerin, kanal tedavisi konusunda uzmanlaşmış Endodontistler tarafından gerçekleştirilmesi gerekir. Lokal anestezi altında rahatlıkla yapılır. Çok nadir olarak bulantı refleksinin çok olduğu hastalarda genel anestezi altında da yapılabilmektedir.
- Anestezi altında dişin pulpa dokusuna ulaşılır ve “apeks locator” dediğimiz elektronik aletlerle kök uzunlukları ölçülerek tedavi sırasında alınan radyografi sayısı azaltılır.
- Döner alet sistemleri ile birlikte hızlı ve konforlu bir şekilde kanal şekillendirilir ve doldurulur.
- Kontrol amaçlı “periapikal Radyografi” dediğimiz dozu çok düşük dijital filmler alınarak tedavi bitirilir.
Kanal Tedavisi Kaç Seans Sürer?
Bilimsel çalışmalar artık kanal tedavilerinin tek seansta bitirilebileceğini desteklemektedir. Kanal tedavisi, eğer diş enfekte değilse genellikle tek seansta bitirilen bir işlemdir. Ancak bazı durumlarda kanal tedavisi 2 seans sürebilir. Diş enfekte olmuşsa, enfekte olan dişte kanal içerisine antibiyotikli veya antiseptikli özel bir dolgu malzemesi doldurulur. Kanal içine bir ilaç konarak buradaki bakterilerin ölmesi için 7-10 gün beklenir. Daha sonra ikinci bir işlemle dişin kalıcı kanal tedavisi tamamlanır.
Tedavisi Sonrası Üstüne Dolgu Mu Yoksa Kaplama Mı Yapılmalıdır?
Dolgu
Tedavisi sonrasında eğer dişteki madde kaybı azsa, dişe dolgu yapılabilir. Ama genellikle madde kaybı çok olduğu için dişe; inley, onley veya porselen kaplama yapılarak diş restore edilir.
İnley ve onley kaplamada, dişteki çürük temizlenir ve dişin eksik olan kısmının ölçüsü alınır. Yapılan diş, dişe uyumlandıktan sonra dolgu maddesi ile yapıştırılır. Dolgu maddesi olarak porselen veya kompozitler kullanılır.
Kaplama
Diğer bir yöntem ise kaplamadır. Diş metal porselen veya zirkonyum porselen den yapılabilir. Kanal tedavisi sonrasında diş zayıflar dolgu veya kaplama yapılana kadar hastanın buna dikkat etmesi sert şeyler yememesi gerekir. Sert şeyler yendiğinde dişte az veya çok kırılma görülmesi çok sıktır.
Kanal Tedavisi Sonrası Diş Ağrır Mı?
Kanal tedavisi sonrası ağrı birkaç gün, dişte ağrı oluşabilir. Baskı ile oluşan hassasiyet normaldir. Ender de olsa tedavisi sonrası hastaya antibiyotik verilebilir. Ağrı için “non steroid” ağrı kesiciler önerilir.
Bazen çok karşılaşmasak da, Flare up veya alevlenme dediğimiz akut inflamasyon tablosu oluşur. Bu tabloda hastada çok şiddetli baskı ve dokunmada ağrı görülür. Çoğunlukla kendiliğinden geçse de, geçme esnasında hastada ciddi rahatsızlığa neden olur. Hastalar bu dişin uzadığını hissederler. Ağrının kontrol altına alınması için “non steroid ağrı kesicilerin” kullanılması önemlidir.
Kanal Tedavisi Yapılmazsa Ne Olur?
Kanal tedavisi yapılmazsa dişin kök ucundaki enfeksiyon büyür ve hasta şiddetli ağrılar çeker. Bunun sonucunda da diş çekilmek zorunda kalınır.
Kanal Tedavisi Ağrılı Bir İşlem Midir?
Kanal Tedavisinden Sonra Yemek Yiyebilir Miyiz?
Kanal Tedavisi Kaç Saat Sürer?
Kanal Tedavisi Sonrası Gelişebilecek Komplikasyonlar Nelerdir?
Eğer ilk defa bir dişte kanal tedavisi yapılıyorsa, dişte kanal tedavisi başarı oranı çok yüksektir. Ancak daha önce uygulanan dişte kanal tedavisi yapılmış ise, başarı oranı düşebilir. Kanal tedavisinin başarısız olduğu durumlarda dişte ağrı veya kök ucunda enfeksiyon gelişebilir. Kök ucundaki enfeksiyon bazen hastada ilk zamanlarda, herhangi bir şikayet yaratmayabilir. Sessizce büyümeye devam eder ve zaman geçmesiyle enfekte olur. Enfekte olduğu zaman hastada şişlik ağrı ve rahatsızlık hissi ile kendini belli eder.
Kanal Tedavisi Sonrası Diş Ölür Mü?
Kanal tedavisi sonrasında diş canlılığını kaybeder ama bu hastalar tarafından çok fazla algılanan bir durum değildir.
Kanal Tedavisi Başarısız Olursa Ne Olur?
Kanal Tedavisi Fiyatları Ne Kadardır?
Kanal tedavisi fiyatının belirlenebilmesi için hastanın ağız ve diş muayenesinin yapılması gerekir. Tedavi fiyatları özellikle tedavinin uygulandığı kliniğe, doktor tecrübesine ve hastanın ihtiyacına göre değişiklik göstermektedir.
Ağız ve diş tedavinizin doğru yapılabilmesi için uzman ve tecrübeli hekimlere başvurmanız son derece önemlidir.